Attila
Dünyanın ender yetiştirdiği büyük devlet adamlarından biri olan Attila, hükmettiği dönemde düzensiz Avrupa'yı düzene sokmuştur.
O, Ren Nehri'nden Karadeniz'e, Baltık Denizi'nden Balkanlar'a kadar uluşarak, beşinci yüzyılın başlarında yirmi yıl boyunca Roma İmparatorluğu'nun yazgısını ve Avrupa'nın geleceğini ellerinde tutmuştur.
Türklerin üstünlüklerinin sebeplerini göremeyen bazı tarihçiler Türklerin acımasızlıkları sayesinde hakim olduklarını ileri sürerler. En acımasız Türk olarak da Hun Türk Devletinin hakanı Atilla’yı (öl.453) gösterirler.
Halbuki Atilla'nın liderlik sırlarını kitabını kaleme alan Wess Roberts’in de belirttiği gibi, "Türk hakanı Atilla hiç bir zaman, kendi döneminin Avrupalıları kadar acımasız olmamıştır.Yönetimi altındaki Avrupalılara karşı adil ve şefkatli davrandı. "
Üstüne üstlük bir de Roma’yı çapulcu Avrupalı kavimlere ve Bizans’a karşı kormuşken bu karalama çabası nedendir?
Türk töresinin egemen olduğu Attila yönetiminde her zaman din ve vicdan özgürlüğü vardı.
Atilla sırf eğlence olsun diye binlerce Hıristiyanı vahşi hayvanlara parçalatan ve onları zevkle seyreden Romalılar kadar vahşi değildi. Korkunç İvan (IV.İvan), Cortez ya da Pizarro’dan farklıydı."
Wess Roberts
Elinde bir çok sebeb varken Roma’yı yakmaması, aynı kenti hiçbir şeye aldırmadan yerle bir eden Vizigotlar (402), Vandallar (455), Süevler (472), Almanlar (476 ve 24 Mart 1944), Belisarius (547), Normandlar (1084), Bourbonlar’dan (1527), ki bunların yaptıkları vahşet aylarca sürmüştür...
Bizans oyunları
Bizanslılar, bir gece Hun sınırından içeri girip, Hun büyüklerine ait mezarları tahrip etmişlerdi.
Bu olaya Attila'nın tepkisi büyük oldu.
Olayın düzenleyicisi Bizans'ın Markos Piskoposu idi. Attila, piskoposun Bizans tarafından cezalandırılmadığını görünce, 2. Balkan Seferini başlattı. Ordularıyla Yeşilköy'e kadar gelip, Bizans'ın kapılarına dayandı. Tehlikenin boyutunu anlayan Bizans, Romalılar'ı aracı koyarak Attila'dan özür diledi.
Ayrıca, içlerinde tarihçi Priskos’unda bulunduğu bir şefaat heyeti göndererek, Attila'dan affedilmelerini istedi.
Attila affetti Bizans'ı Attila'ya karşı bir suikast girişiminde bulundular. Attila, bu girişimi muhteşem istihbarat ağıyla anında haber aldı. Yakalanan suikastçileri bizzat sorguladı. Sorgulama sonunda, Bizans İmparatoru Teodosyus’a şöyle bir haber gönderdi: Teodosyus bize vergi vermekle kölemiz durumuna düşmüştü. Lâkin,O, (bana)efendisine ihanet etmekle, kölelik haysiyetini dahi koruyamamıştır! Atilla, Roma İmparatoru Valetinianus’un kız kardeşi Honoria ile nişanlı olmasını gerekçe göstererek, Roma yönetiminde hakkı olduğunu duyurdu. 451 yılı ilkbaharında ordularını harekete geçirdi. Ren ırmağını üç koldan geçerek Roma ve Birleşik Avrupa Ordusunu, Paris yakınlarında karşıladı. Bir gün gibi kısa bir sürede Romalı General Ataüs komutasındaki birleşik orduyu dağıttı. 452 yılı ilkbaharında Romanın kapısına dayandı.
Attila'nın bu öfke seline ancak Papa set olabilirdi... Papa 1. Leo'nun Attila'yı Roma kapısında karşıladı ve şu sözlerle aman diledi... -Ey yoksulların koruyucusu Ey zalimlerin korkusu... önünüzde ricacı oluyorum: Roma'ya girmeyiniz. Dünya Hıristiyanları adına sesleniyorum, bize acıyınız Attila'nın Papa'ya cevabı, Attila'yı daha da yüceltiyordu: "Kalkınız Papa hazretleri! Bir din büyüğünün önümüzde diz çökmesine gönlümüz elvermez. Lütfen kalkınız! Roma'yı ve sizleri bağışlıyorum. Barış ve kardeşlik içerisinde yaşadığınız sürece, benden size zarar gelmeyeceğini biliniz. İmparatorunuz, Romalıları adalet üzere yönettiği sürece, ben uzaklardayım. Aksi halde çok yakınınızdayım! Selâm söyleyiniz, sizi bana gönderen İmparatorunuza!"
Sosyolog tarihçi Jean Paul Roux Türklerin iki bin yıllık tarihini anlatır. Türkleri anlatmadan dünya tarihinden bahsedilemeyeceğini vurgular. Roux kısaca şöyle anlatır : Türkler, egemenliklerindeki halklar arasında ayrım yapmadılar. Herkese aynı hukuku uyguladılar. Diğer halkların kimliklerini korudular. Onları sömürmediler. Aksine doyurmaya çalıştılar. Dost bildiklerine iyilikle yaklaştılar. Türklerin hoşgörülü davranışları, dünya uygarlığına yaptıkları en önemli hizmettendir.
Attila, Avrupa'da esen Türk adaletinin rüzgarıydı, tertemiz bir bozkır rüzgârı
Dipçe(Kaynakça)
Türk Budunlarının Ortak Atababaları-"Attila-Tanrı'nın Kırbacı"- Yılmaz, Mevlüt Uluğtekin
Wess Roberts: Hun İmparatorluğu. Attila'nın Liderlik Sırları. Çeviren: Yakut Eren, Rota Yayıncılık
Atilla William Naiper - Remzi Kitabevi
Türklerin Tarihi -Jean Paul Roux
