Enver Paşa "Bizim en büyük günahımız, hatamız Sultan Hamid'i anlayamamaktır." dedi mi?
Bu bir derin tarih yalanıdır. Derin tarih yalnız Atatürk'e değil, İttihatçılara da düşmandır. Dolayısıyla yalanlar zincirinden Enver Paşa'da nasibini almıştır.
Enver Paşa’nın ülkeyi terk ederken, yâveri Mersinli Cemal Paşa'ya şu sözleri söylediği iddia edilir:
-"Paşam, bütün ef’âlimin (eylemlerimin) hesabını vermeye hazırım.. Turan yapacaktık, viran olduk. Bizim en büyük günahımız, hatamız Sultan Hamid'i anlayamamaktır.
Uyduruk iddiaya göre devam eder Enver Paşa ve der ki:
"Yazık paşam, çok yazık! Siyonistlerin oyununa âlet olduk ve onların hıyanetine uğradık!"
Bu iddiayı doğrulayacak herhangi bir arşiv belgesi ortaya konulmamış olmakla birlikte, Mustafa Armağan Enver Paşa tarafından söylendiği iddia edilen bu sözlere “Abdülhamid’in Kurtlarla Dansı” isimli kitabında yer vermiştir.
Mustafa Armağan Enver Paşa'nın bu sözleri söylediğine kaynak olarak Vehbi Vakkasoğlu’nun “Köprü” dergisinde yayınlanan “31 Mart Oyunu” isimli yazısına atıfta bulunmuştur.
Vehbi Vakkasoğlu ise Köprü dergisindeki yazısında Enver Paşa'ya yapıştırılan bu sözlere herhangi bir kaynak göstermemiştir.
Enver Paşa’nın II. Abdülhamid pişmanlığı iddiasının esas kaynağı ise, Mersinli Cemal Paşa’nın yaveri Cevat Rifat Atilhan’ın Kasım 1948 tarihli “Sebilürreşad” dergisinde çıkan “Abdülhamit ve Siyonizm” başlıklı yazısıdır.
Yazıda Atilhan, Mersinli Cemal Paşa ve Enver Paşa’nın bu konuşmayı yaptıkları sırada yanlarında olduğunu belirtmektedir. Ancak dönemin kaynaklarında Atilhan’ın bu iddiasını destekleyen, iki paşa arasında böyle bir konuşma geçtiğini gösteren başka bir bilgi bulunmamaktadır.
Ancak Enver Paşa'nın II. Abdülhamit'e karşı olumsuz tutum içinde olduğu sözleri mevcuttur.
Bakınız bir örnek:
“Bu hâin herif, istese bir anda her şeyi yapar; memleketi bahtiyar eder, etrafındaki alçakları dağıtır, hem memleket ve millet bahtiyar olur, hem kendisi' diyordum.
"Fakat bu adamın senelerden beri kan içmeğe alışmış olduğunu ve insanın alışkanlıklarından vazgeçemeyeceğini
hatırladıkça, şahsına karşı fevkalâde bir düşmanlık hissediyor (...)"
Kaynak Şükrü M.Hanioğlu, Kendi Mektuplarında Enver Paşa, İstanbul 1989,
Bknz. Derin Sultan Abdülhamid